Şüphesiz ki İslam uleması, kılı kırk yararak, vasat dinin mahiyetini ortaya koymuş ve gereken çalışmaları yapmakta kusur etmemiştir. Ama onların ortaya koyduğu kavram ve içerikleri müruru zamanla başka tarafa çeken hurafeci veya aşırı mihraklar, farklı bir anlayışla sanki yeni dinler ihdas ettiler. O dinler, kimi çevrelerce ya hurafelerle dolu ehl-i kitabın oluşturduğu anlayışa benzer muharref bir din şeklinde tezahür etmiş veya aşırılıklarla dolu herkesi dinin dışında gören ve tekfir eden bir anlayış tarzında ortaya çıkmıştır. Ne var ki, bu ifrat ve tefrit tezahürleri, bu yüce dinin kimliği ile örtüşememekte ve onun getirmiş olduğu vasat anlayışıyla bağdaşmamaktadır. Onun içindir ki mutedil Müslümanlar, bu her iki yanlış anlayıştan hoşlanmamakta ve rahatsızlık duymaktadırlar.