Bu eser de ilk kitap gibi yine Kur’an’ı anlama sorununu merkeze almakta, bir metni anlama’nın koşullarını, metnin yapısından hareketle tesbit edilebileceğini soruştur-maktadır.
Kur’an’ı anlama ve yorumlama çabalarında hâl-i hazırda bir başıboşluğun sürdüğü gerçeği birçok otorite tarafından kabul edilmesine rağmen bu kaostan nasıl çıkılabileceği konusunda -kısmî teşebbüsler dışında- henüz herhangi bir somut adım atılmış değildir.
Kur’an’ı anlamanın ilkelerinden, dolayısıyla bir usûl’den, bir usûl’ün inşasından söz açıldığında, Kur’an’ın mahiyeti hakkında açık-seçik bir tanımın ortaya konulması ve bu tür bir tanımdan hareketle anlama’nın ilkelerinin ortaya konulması kaçınılmaz bir zorunluluktur. Bu maksatla mezkur sualin analitik bir tarzda cevaplanması lüzumuna inandığımızdan diğer cevapları tasfiye suretiyle, mahiyet sorusuna uygun bir karşılık bulmaya çalışılıyor.