Hz. Peygamber'in nübüvvet öncesi dinî düşünce ve hayatı, nübüvvetle görevlendirilmesi, gelen ilk vahyin şekli, içeriği, vahyin ilk muhataplarının tepkileri gibi konulardaki rivâyetler en başından itibaren farklılıklar içermektedirler. Bu farklılıkların hem İslâmî hem de Batılı ilim ve düşünce çevrelerinde tartışmalara sebebiyet verdiği açıktır. Meselenin vuzuha kavuşması, tartışmaların sağlam bir zeminde yürütülebilmesi için tarihî kökenlerine dair bilgi birikiminin ortaya konulması son derece önemlidir. Do

Düşünce tarihimizi tekdüze ve doğrusal bir hat üzerinde seyreden kapalı bir yapı olarak tasavvur etmek yaygın bir eğilimdir. Fakat onu anlamak için başvurulması gereken en temel sosyal olgunun, değişim ve dönüşüm olduğu kabul edilmelidir. İslam düşüncesinin dış ve iç dinamiklerle ivme kazandığı 2-3. hicri asırlar Mutezile açısından önce yükselme sonra gerileme dönemine sahne olmuştur. Bir asra yaklaşan ömründe Câhız'ın yazdıkları, siyasilerin topluma yön verme çalışmaları ile toplumsal kesimlerin siyasette

Tarih, tam manasıyla bir kimya laboratuarı olabilir mi? Herhalükârda, maziyi tenkit ve tahlil edecek bir tarihçi, eğer bu unvana layık olmak istiyor ve siyasî bir amaca hizmet gayesinde bulunmuyorsa, hakikati görecek yüksek bir mahalle çıkmalıdır. Tarih, gerçeği keşfetmek için yazılır. Yoksa sadece geçmiştekileri kutsamak için kaleme alınmaz. Bugün bir maksadın hâsıl olması için çabalayan kişi, büyük bir iktidar sahibi olsa dahi tarihçi olamaz. İçtihat ve münakaşa, edep dairesinde kalması şartıyla İslâmiy