Efsaneler sözlü geleneğin ürünü olan bir anlatım türüdür. Temelinde inanç unsuru vardır. Efsaneyi anlatanlar ve onu dinleyenler efsanenin gerçek üzerine kurulduğuna inanırlar. Bu gerçek objektif bir gerçek değildir. Efsaneyi nakledenler ve dinleyenler efsanedeki olayların gerçekten olmuş olduğuna inanırlar. Efsanelerde gizli ve esrarengiz bir âlem vardır. Bu âlemin sırlarına erişilemez. Gerçeklik unsurunun yanında olağanüstülük ve kutsallık da sahip olduğu unsurlardandır. Bir efsanenin temelinde inanç mutla

Erzurum´un kültür, adet, gelenek-görenekleriyle ince bir şekilde işleyen genişletilmiş 2. baskısıyla Muammer Çelik´in bu eseri, bizlere Erzurum ve yöresinin yerel yaşantısını, kültürünün her çeşidini, doğal güzelliklerini, insanını, yakın geçmişiyle, taşı ve toprağıyla tanıma fırsatı bu kitapta veriyor. Önsöz Dedelerimizin, babalarımızın, büyüklerimizin ve Allah dostlarının yaşadığı, memleketim Erzurum’u düşünürken, duyduğum mesuliyet bir dağ yığını gibi karşıma dikiliyor. Kendine mahsus kıvrımlı sokakları

Şehirler, önemli tabiat özellikleri, tarihi yapıları ile tanındıkları kadar, orada yetişmiş önemli kişilerle de kimlik kazanırlar. Erzurum da Palandöken dağları, Aziziye zaferi, geçirdiği işgaller ve uğradığı katliamlar, kışının uzunluğu, Yakutiye ve Hatuniye Medreseleriyle beraber Türk kültür tarihine mâl olmuş çok sayıda ünlü simasıyla tanınır. Bunlardan biri de Naim Hoca'dır. Naim Hoca, hayatta olduğu yıllarda Erzurumluların gönlünde taht kurmuş bir şahsiyetti. Kendine özgü konuşma ve anlatım tarzı, onu

Dör yıllık çabanın ürünü olan kitap, Erzurum´un manevi büyüklerinden Vehbi Efe´yi tanıtmaktadır. Yazar, geçen zamanın etkisiyle tam olarak hatırlanmayan veya yanlış hatırlanan bazı bilgileri ayıklayarak bu eseri hazırlamıştır. Vehbi Efe denilince hatırlananlar: Suları bulmak, çeşmeler yapmak, yoların taşşını paklamaktı. Ömrü boyunca köy yollarındaki taşları topladı, çeşmeler yaptı veya çeşmelerin akarlarını temizledi, sulara geçitler yaptı, köprüler kurdu. O tam anlamıyla bir hizmet ehliydi.

Hiç kuşku yok ki Türk milleti, İslamiyeti kabul ettiği ilk günden itibaren Ramazan ayını kendine özgü uygulamalarla kutlamıştır. Bu uygulamalar, mahyasından ilahisine, iftarından sahuruna, ekmeğinden yemeğine, davetlerinden eğlencelerine kadar bir kültür ve medeniyet oluşturmuştur. Bu kitapta, Erzurum'a özgü Ramazan kültürünü anlatmaya çalışacağız. Böylece Erzurum'daki Ramazan kültürü ile diğer illerimizdeki Ramazan kültürleri arasındaki benzerlikler ve farklılıklar da kendiliğinden ortaya çıkmış olacaktır.

Türkiye'nin en eski belediyelerinden olan Erzurum Belediyesi hakkında yapılması gereken kapsamlı bir araştırmanın eksikliği yakın zamanlara kadar vurgulanan bir konuydu. İki cilt olarak yayımlanması planlanan Erzurum Belediyesi Tarihi 2nin birinci cildinin 2008 yılında piyasaya çıkmasının ardından Murat Küçükuğurlu'nun çalışmaları daha da hacim kazandı ve eser beş ciltlik bir hacme ulaştı. Elinizdeki kitap 1930-1950 yılları arasındaki Tek Parti Dönemini bütün yönleri ile kapsamaktadır.

Tarım toplumundan sanayi toplumuna doğru yavaş da olsa bir geçiş yaşanan Türkiyede, nüfusun neredeyse yarısı köyle irtibatını koparmamıştır. Buna rağmen köyler ağır ağır boşalmakta, yüzyıllardır sürdürülen ziraat usulleri yerini teknolojik üretime bırakmaktadır. Bu çerçevede eski dünyadan bize intikal eden ziraata değin kelime, deyim ve terimler geniş bir lügat teşkil ediyor. Erzurumda Ziraat Kültürü, Mahalli Ziraat Terimleri başlıklı çalışma, hafızalarımızı tazelemekle önemli bir rol üstlenecektir. Eser,

Sıtkı Aras Erzurum´un Manevi Mimarları´nda tanıtmaya başladığı Erzurum´u ve Erzurumluyu elinizdeki eserle tamamlıyor. Erzurum insanını coğrafyası, tarihi ve kültürü içinde inceliyor. Duruşu ve sükutuyla meşhur olan Erzurumlunun derin tabakalarına inerek dadaş (aksiyoncu) tipini, veli (gönül adamı) tipini, hanedan (bey) tipini, mütefekkir ve alim tipini, nüktedan tipini örnekleriyle bizlere anlatıyor. Tüccar tipinin neden doğmadığını, Erzurum´un aziz ve kıymetli evladı Sıtkı Aras bizlere gösteriyor. Bir şehr

Yerel düzen ve değer yargılarının alt-üst olduğu; örf, âdet ve üslûbun yozlaştığı, herşeyin birbirine girdiği, globalleşme humması ve sevdasının dünya ve Türkiye´yi sardığı günümüzde Erzurum Kitaplığı ismi ile yeni bir diziye başlıyoruz. Vatan coğrafyasının maddî zemini bayındır kılan imar hamleleri kadar, ruh iklimini zenginleştiren manevî çabalar da nesiller boyu tesirini sürdüren bir büyük varoluşun eseridir. Erzurum´un Manevi Mimarları böylesi bir oluşumun hatırasını yansıtıyor. Bu hatırayı bize miras

Bir Şehir Kütüphanesi kurma yolundaki çalışmalarımız sonucu; Erzurum Kitabı, Erzurum Efsaneleri, Erzurum Masalları ve Erzurum Şairleri´ni daha önce yayınlamıştık. Erzurum Fıkraları´nı bu seriden yayın dünyasına sunuyoruz. Anonim olduğu kadar ferdi buluşlarında eseri olan fıkralar, bir toplumun aynasıdır. Onda eleştiri, muhalefet, insan karakterinin hayat içindeki pek çok yönünü; bazen mizaha, bazen acı gerçeklere bürünmüş olarak bulabiliriz. Erzurum insanının; saf, muzip ve şakacı yönü, muhalif ve hayata ba

Masalların kökleri tarihin karanlık devirlerine kadar uzanır. Nerede, nasıl oluştukları bilinmez. Halkın ortak malı olarak meydana gelirler. Sözlü gelenekte yaşarken nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar ulaşırlar. Masallarda gerçek hayatta rastlayabileceği olaylar bulunabileceği gibi daha çok olağanüstü kahramanlar da bulunur. Masallarda insanlığın geçmişiyle ilgili sırlar bulunduğu gibi, derledikleri toplumun gelenek göreneklerini de yansıtırlar. Erzurum masalları, dünya masalları ile ortak motifleri

x

Bir Vakitler Erzurum, geçmiş Erzurum´a özlemdir, erzurumluluğu hazırlamadır, bir milletin yeşerip cihana fışkırmasında kaynaklık eden mekanın hatıralar yüküdür. Bu kitap geçmişi soldurulan Erzurum ve Erzurumluluğun türküsüdür. Hafızaların tazelenmesi, maziye ve umursamazlığa yakılan ağıttır. Bir Vakitler Erzurum, unutulmuş mekanlar olaylar ve insanlarıyla hepimizin hikayesidir.

Osmanlı medeniyetinden bize intikal eden nadide el yazmaları, kültür mirasımızın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Kütüphanelerimizde binlerce örneği bulunan bu eserler, muhteşem bir kültür mirasının tanıklarıdır. Bugüne kadar çeşitli alanlara ait olmak üzere el yazması nüsha incelenip değerlendirildi ve basıldı. Kütüphanelerimizde incelenip değerlendirilmeyi bekleyen hala binlerce nüsha bulunmaktadır. Her yönüyle paha biçilemeyecek kadar kıymetli olan bu eserlerin bir an önce incelenmesi ve gün ış

Bu kitapta; Erzurum Kongresi´nden Birinci Büyük Millet Meclisi´ne uzanan yolda bir avuç Erzurumlu insanın irade-i milliye uğruna verdiği şerefli bir mücadelenin hikâyesini bulacaksınız. Bir milletin bittik, tükendik diye ümitsizliğe kapıldığı bir dönemde Hoca Raif Efendiler, Solâkzade Sadık Efendiler, Hakkızâde İsmail Fehimler, Cevat Dursunoğullar, Namıkzâde Ahmetler, Hüseyin Avni Ulaşlar, Süleyman Necati Güneriler, Mehmet Salih Efendiler, Mustafa Durak Sakaryalılar ve daha nice ismi unutulmuş yiğit insanl

Garin adı verdikleri Erzurum bölgesi Ermeniler için çok önemliydi, Erzurum hedef illerindendi. Seferberlik ilanından sonra Erzurum savaş bölgesi olmuştu. Ermenilerin önemli bir kısmı silahları ile Rus Ordusuna katılmıştı. Rus Hükümeti, kendine sığınan Ermenileri silahlandırarak, donatarak özel çeteler oluşturup, müslüman halkın üzerine göndermiş, kendi ordularına yardımcı olarak kullanmışlardı. Türk Ordusunun Erzurumu kurtardığı 12 Mart 1918 yılına kadar Ermeni mezalimi Erzurumda sürmüştü. Erzurumun işgal

Şehirlerin manevî ve maddî güzellikleri fark edebilmek bir nasip işidir. Şehirlerin esrarına eremeyenler, onun yok oluşuna da göz yumanlardır. M. Çetin Baydar, Erzurum´un yeniden ayağa kaldırılması ve Erzurum Kimliği´nin yeniden oluşturulmasına Erzurum Yazıları ile katkıda bulunuyor. Şehrin tarih içerisindeki macerasını, günümüz meseleleri ile beraber ele alarak; siyaset, kültür ve sosyal hayatı teşrih masasına yatırıyor. Değişim sürecini, problemleri ile beraber ele alıyor.1

Erzurum, tarihi bir şehir, Anadolu´nun en eski yerleşim yerlerinden biridir. Bin yıllık medeniyet şahidi, bir kültür şehri. Kültürün en has ürünü olan şiir. Erzurumlu şairlerin diliyle, kalemiyle Türk edebiyatının yüzakıdır.

Elinizdeki kitabın ilk baskısı 1946´da yapılmıştı. Cumhuriyet´in 75. Yılında ikinci baskısını yapmak bize nasip oldu. Halkın teşkilatlanma irade ve gücünü, esarete tahammül etmeme direncini bu kitapta bulacak, tarihin derinliğinde kalan belgelere ulaşacaksınız.

Günümüzde önderler arıyoruz. Korkunun barınamadığı ruhlar arıyoruz. Cesaretin ve mertliğin önderlerini arıyoruz. Dünya nimetlerini ve ikbale giden yolları kapatan, muzdarip kahramanları, Hüseyin Avni´leri arıyor ve anıyoruz. Milli Mücadele´de Erzurumlu bir Hüseyin Avni vardı. Karakterini sanki doğunun yalçın tabiatı çizmiş, iradesi, mertliği, cesaret ve dürüstlüğü ile 1. Büyük Millet Meclisi´ni kaplamıştı. Onun silahı, askeri, muhafızı yoktu; davası ve imanı vardı. Adalet, fazilet, doğruluk, cesaret çizg