Topraktan yaratılmış olmak itibarıyla , kimsenin kimseye karşı bir üstünlüğünün olamayacağını ve dolayısıyla insanların eşit olduğunu öğreten en müessir ibadet hacdır. Haccın asıl hikmeti insana bu marifeti kazandırmasıdır. İnsan olmak bakımından kimsenin kimseye üstünlüğü yoktur ve müktesep-mevhum kazanımlar bu hakikati değiştirmez! Bu nedenle hacılar dikişsiz elbise olan ihram giyer. İhram giymek, insanın dünyevi olan her şeyden uzaklaşmasını ifade ederken aynı zamanda kefen giymeyi de temsil eder. Bu, S

İbadet marifetin neticesi iken marifet ibadetin hem neticesi hem sebebidir. Tasavvufun din bilimleri arasında gerçekleştirmeye çalıştığı şey ibadet ile marifet ve ilahi sevgi arasındaki irtibatın gösterilmesi olduğu gibi bu sayede varmak istedikleri yer 'bütüncül' yani külli bir bilgi ve din anlayışıdır. İbnü'l-Arabî'nin kitabında yapmak istediği şey tam da budur; ibadet ile marifet ve marifet ile ilahi sevgi arasındaki ilişkiyi tespit etmek. Bunu idrak ettiği ölçüde insan âlemdeki varlık maksadını daha iyi