Ahlâk felsefesi deyince ilk akla gelen eserlerden biri İbn Miskeveyh'in Tehzibu'l - Ahlâk'ıdır. İslâm dünyasında kaleme alınan bir çok ahlâk kitabı için bu eser, bir ilkörnek eser olmuştur. Gazzâlî'den Kınalızâde Ali'ye varıncaya kadar birçok düşünür, ahlâk sahasına Miskeveyh'in lambası olduğu halde girmiştir. Nasıl ki Gazzâlî, mantığı islâm ilim dünyasının ayrılmaz bir parçası haline getirmişse, İbn Miskeveyh de aynı şeyi felsefî ahlâk konusunda yapmıştır. Günlük dilde kullandığımız sevgi, fazilet, erdem,

Düstûru'l-amel li Islâhi'l-halel, 17. asrın şöhretli Osmanlı mütefekkirlerinden olan Kâtib Çelebi'nin dikkat çekici bir eseridir. Kâtib Çelebi bu risaleyi, 1653 tarihinde Osmanlı hazinesinin nakit sıkışıklığı içinde bulunduğu bir dönemde, hükümetin talebi üzerine kaleme almıştır. Bu itibarla ufak hacimli fakat zengin muhtevaya sahip olan Düstûru'l-amel, âcil sıkıntılara çözüm önerisi sunan bir kriz dönemi eseri olarak telakki edilebilir. Kâtib Çelebi'nin burada öne sürdüğü düşüncelere oluşturduğu felsefî z

Ey civanmert! Ateş iki türlüdür: maişet ateşi ve mâsiyet ateşi. Maişet ateşini gökten dökülen yağmurlar söndürür; mâsiyetateşiini gözden dökülen yaşlar söndürür. Aynı şekilde mâsiyet ateşini iki şeyle daha söndürebilirsin: biri toprak diğeri su. Biri alnındaki toprak diğeri pişmanlıkla dökülen gözyaşı. Alnındaki toprak secdede bulaşır; pişmanlık gözyaşı ise Vedud olan Allah'tan korkudan dökülen yaşlardır. Ey Civanmert! Heyhat ki insanlar en lezzetli şeyi tatmadan ölüp gidiyorlar.Nedir o güzel şey? Biraz

Elinizdeki bu eserin müellifi Muhammed Tâhir el-Karahî imam Şâmil'in yakın arkadaşı ve onun muradı üzerine gazavatı kaleme alan kişi olarak bilinir. Bazı araştırma eserlerinde ise Karahî'nin eseri, Şâmil'in resmî kroniği olarak kabul edilir. Arapça olarak kaleme alınan bu eseri, Şâmil'in Mekke'de ikâmet eden oğlu, şair Mehmed Akif'e vermiş; o da tetkik etmesi için istanbul'da Tâhirü'l-Mevlevî'ye teslim etmiştir. Onun marifetiyle Türkçe'ye tercüme edilen eser, hicrî 1333 (miladî 1915) tarihinde Osmanlıca ola

Türkiye'de İslâmî hareketler, 1960'larda olduğu gibi toplumun cahil ve kandırılmaya açık kesimlerini istismara yönelik tertipler olarak değil; aydınların dinamik güçler olarak adlandırmayı sevdikleri kesimlerin entelektüel eğilimleri ve tercihleri noktasında ele alınmaya başlanmıştır. İslâmî hareketler, üniversite/yüksek okul öğrencisi ya da mezunu olan, genellikle de laik eğitim veren okullardan gelen, kır kökenli olsa bile bugünü ve geleceği açısından kentli/orta sınıfa mensup, bu yönleriyle de gelecekte,

Peygamberimiz, arkadaşları ile sohbetlerinde buyurdular ki: Allah'ın bütün sırları semavî kitaplardadır. Semavî kitaplarda olanların hepsi Kur'ân'dadır. Kur'ân'da olanların hepsi Fatiha'dadır. Fatiha'da olanların hepsi Besmelede'dir. Besmele'de olanların hepsi bnin altındaki noktadadır. Bu sırada Sahabe arasında bulunan Hz. Ali Efendimiz, Peygamber Efendimiz'in kasdettiği manayı gönlünde duymanın zevkini ve heyecanını zaptedemeyerek: b'nin altındaki nokta benim! diye bağırdı. Peygamber Efendimiz, üstü kapal

Savaş bütün zamanların en çetin realitesi. İki tarafı da keskin bir bıçak gibi tehlikeli. Bir bakıma da kullanımı niyetlere göre şekillenen doğal bir durum. İnsanın en soylu ve kayda değer taraflarından biri olabileceği gibi, yine insanın en zalim tarafını da açığa çıkarmakta. İster mücadele kelimesiyle dile getirilsin ister savaş kelimesiyle tanımlansın, insan önce kendindeki olumsuzluklardan başlayarak topluma ve tüm dünyaya doğru genişleyen bir perspektif içerisinde sürekli savaşmakta. Savaşı ve kavgası

Bütün zamanların en önemli düşünürlerinden İbn Sina'nın Hayy bin Yakzan'ı birtakım remzlere başvurarak sembolik bir hikâye şeklinde kaleme aldığı bir eser. Görünüşler âleminin arkasındaki temel ilkeleri araştıran bu eser, bir Keşifler kitabı olmakla birlikte, İbn Sina'nın çağına kadar ki kozmoloji, ruh ve hayat hakkındaki telâkkileri anlamak bakımından da ayrı bir öneme sahip. Doğu felsefe geleneğinde ilk kez böyle bir felsefî hikâye yazmış olan İbn Sina, kendisinden sonraki İbn Tufeyl, Nasirüddin-i Tûsî, Ş

Sicilya, IX. yüzyıldan başlayarak islâm hakimiyetine girmiş, X. yüzyılda ise mutluluk ve refahın ve islâm kültürü ve sanatının merkezi haline gelmiştir. Bu kültürün ardından Sicilya Kralı olan II. Frederic (1194-1250), 1220de Roma kralı olmuş, Haçlı seferlerine katılmakta tereddüt ettiği için aforoz edilmiş fakat gene de kutlu topraklar için sefere çıkmış, pazarlıkla Kudüs'ün, Beytüllahim'in ve Nasıra'nın kendisine bırakılmasını sağladıktan sonra kendisini Kudüs kralı ilan etmiştir. İslâmiyetten etkilendiği

Hankah dilimizde daha çok dergah tekke ve zaviye terimleriy le karşılamaya çalıştığımız yapılara verilen bir isim. Sûfilerin nazarında hankah mahallerinin çoğu İslami öğretimin ve eği timin nefis terbiyesinin ve aynı zamanda kendini bilmenin Hakkı bulmanın ve tanımanın gerçekleştiği mekanlardır. Bu yapılar hicri dördüncü asırdan beri gönül erlerinin ibadet çile zikir sema ve seyr ü sülûk programlarının uygulandığı birer merkez işlevini görmüşlerdir. Bunun yanı sıra İslam me deniyetinin parlak devirlerinde ü

Varidatın Şeyhülislam Musa Kazım Efendi tarafından Arapçadan Osmanlı Türkçesine tercümesi ile Muham med Nûrûl Arabinin Arapça kaleme aldığı şerhin Ali Urfi Efendi tarafından yapılan tercümesi bir arada. Fetret dönemi alim ve mutasavvıflarından Şeyh Bedreddinin idamla sonuçlanan fırtınalı hayatından hareketle çok çeşitli portreleri çizilmiştir. Bunda yaşadığı karışık dönemin tesiri yanında eserleri arasında özellikle Varidatın da iyi ve doğru anlaşılamamasının payı büyük. Nitekim Gelibolulu Mustafa ali başt

Nefsin Şehirleri Kafkaslardan Balkanlara kadar uzanan çok menzilli bir yolculuktan sonra İstanbul'da hayatını tamamlayan bir feraset erbabı, ruh kaşifi ve insan-ı kâmilin eseri. Nefis daha çok, insanın kötülüğe meyilli, aşırı istek ve arzularını ve kendisinde ortaya çıkan kibir, haset, bencillik... gibi tutumlarını anlatmak için kullanılan bir kelime. Psikoloji, pedogoji, sosyoloji, ahlâk, felsefe ve sanat başta olmak üzere insana ait ve insanla ilgili olan her bilgi ve bilim onun etrafında dönmekte. İnsan

. Diyelim ki yazdığım sayfaları kırıklayayım diye biriktirmişim. Bana kadar muhafaza olmuş varlık da ben ona anlamlı bir şekil verememişim. Bir yerden bir yere aktarıldığımda sen fışkıranım konuştuğumda sen şuursuz şairmişsin. Ben müteredditken içimde duraklayanım. Ya kendimin siluetiyle sen nerenin kıyısı Bütün kutlu bildiklerimin üzerine andolsun ki eksilmeden akmak mümkün değilmiş. Diyelim tenime bir yıldırım isabet ediyormuş bu çerağan vaktinde de rahmet olmuyormuş. Kurak bir mendil olsa olsa uğursuz b

İnsan, bir iradeye yani seçme yetisine sahip bir varlık. İnsana verilen bu özellik, onu biyolojik bir varlık olmaktan çıkararak ahlâkî bir varlık haline getirmekte. Bu yüzden, seçme yetisine yani iradeye sahip varlık olarak insanın bir kaideye, temel bir ilkeye sadakatle bağlanarak davranması gerekiyor. Biliyoruz ve hissediyoruz ki, kötülükten ve haksızlıktan çekinmek , hakikate ve iyiliğe hizmet etmek zorundayız. İşte bu vicdanî zorunluluk ya da görev duygusu psikojiye, mantığa ve estetiğe sıkıca bağlı o

Kâmilü'l-Kelâm, 1925'e kadar çeşitli baskıları yapılmış, yazarı belli olmayan bir romandır. Romana ruh veren Kâmilü'l-Kelâm isimli kahraman gönlü hakikatten yana çarpan feraset sahibi bir dosttur, bilgedir, üstaddır. O roman boyunca âşık gönüllerin taşkın ruhlarını eğitecek, heyecana karşı sükûneti, aceleciliğe karşı temkini, sabırsızlığa karşı sabrı temsil edecektir. Her gece bu iki sabırsız âşık gönül, Kâmilü'l-Kelâm'ın bir olaya ve duruma denk getirerek anlattığı hikâyelerle ateşten tecrübelerini dinleye

Araştırmaları ve kaleme aldığı eserleriyle büyük bir hayatın sahibi Ahmed Refik'in Âlimler ve Sanatkârlar isimli eseri, medeniyetimizin güçlü açılımlarından biri olan Osmanlı döneminde yaşamış, bilim ve sanat dünyasına kalıcı eserler ve etkiler bırakmış aydınları anlatıyor. Mimâr Sinan, Mimâr Davud Ağa, Mimâr Kasım Ağa, Seyyid Lokman, Nedim, Koca Râgıb Paşa, Selânikî Mustafa Efendi, Peçevî İbrahim Efendi, Silâhdar Fındıklılı Mehmed Ağa, Naima, Hoca Sa'deddin Efendi, Kara Çelebizâde Abdülaziz Efendi, Râşid,

İnsanı, evreni, Yaratıcı'yı bilmek ve bu bilgiyle insanın kendi varlığını konumlandırmaya çalışması ilk insandan günümüze tefekkür dünyasının, sanatın ve bilimin yegane konusu. Bilim adamları bunu bilimsel metodla, araştırma ve inceleme ile gerçekleştiriyor, düşünürler, sanatçılar ve tasavvuf erbabı ise tefekkür, murakabe, ilham ve hal ile bulmaya çalışıyor. Bu bakımdan bütün bir bilim, sanat, edebiyat, tasavvuf, düşünce tarihi İnsan nedir? ya da İnsanın anlamı nedir? sorusunun hummalı bir arayış alanı oluy

Mahmud Celâleddin, Celi Sülüs Levha Muhammedun beşerün lâke'l-beşer, Bel hüve ke'l-yâkûtî beyne'l-hacer. Muhammed de bir beşerdir, fakat öbür insanlar gibi değil, Nasıl ki yâkût taştır, fakat öbür taşlar gibi değil.

Ahmed Rufâî'nin günümüze kadar gelmiş tek eseri. Zamanla çok çeşitli şerhleri yapılan bu Hikmetler Hazinesindeki sekiz hikmetin çevirisi ve şerhi Muallim Naci tarafından meydan getirilmiştir. Medeniyetimizin iyilik, mütevazılık kutbu ve hakikatin şaşmaz pusulası olan Ahmed Rufâî'nin, adeta özün özü halinde damıtarak dile getirdiği sözleri bâtından zâhire, zâhirden bâtına birbirini kucaklayarak ve tamamlayarak kelimelere dökülen ve açılımları birer öğretiye dönüşecek ilkelerdir. Muallim Naci'nin usta kalemi

Hacı Bayram Velî Hazretleri'ne Ait Mânası Gizli Sözlerin Şerhi Günümüz Türkçesi ve Müellif NüshasıTıpkıbasımıyla Bir aşk kütüğü yakılıp Anadolu'ya bırakıldı... Anadolu toprağının macerasını, Hacı Bayram için söylenmiş bu sözden daha güzel ne anlatabilir. Yüzyıllardır Horasan'dan başlayarak büyüye büyüye gelen o ateş-i aşkı Mevlâna, Yunus, Hacı Bektaş, Hacı Bayram ve niceleri büyüte büyüte Anadolu toprağını hem ısıttılar hem de ışıttılar. Tanpınar'ın ifadesiyle bu toprağın içinde yetişen saf bir köylü çocu