Din, insanı özgür kılan, ona yeni ufuklar açan, zamanın ötesine geçmesini sağlayan bir aygıt mıdır veyahut aklını inhisar altına alıp, insanı köleleştiren ve kopmaz bağlarla onu bağlayan bir aygıt mı? Diğer bir deyişle dindar bir birey için din hayatın anlamı, yaşamın ziyası mıdır, yoksa özgürlüğünün önünde aklını perdeleyen kalın bir örtü mü? Kanaatimize göre bu soruların cevabı salt bir din kavramı üzerinden verilemez. Cevabın objektif ve sağlıklı olması ancak, muhatap olunan din, içinde yaşanılan zam