İmânda süje (inanan) obje (inanılan) düalizmini ortadan kaldırarak mümkün değildir. Mistik tecrübede bu dualitenin yok olduğunu kabul etmek ontolojik açıdan tamamen imkansızdır. Süje durumundaki insanla obje durumundaki Tanrı aynı varlık alanına ait değildirler. Bu takdirde mistik tecrübeyle ulaşıldığı ileri sürülen birlikte imanın ortadan kalkması, onun yerini marifet, vecd vs.nin doldurulması mümkün olamaz. Dolayısıyla mistik ya da sûfi hiçbir zaman imanı aştığını söyleyemez. Süjeobje ikiliğini esas alan

Bedeni tedavi eden kişi doktor, nefsi(rûhu) tedavi eden kişi ise, sultan(melîk)dır. Doktorun bedeni tedavi etmedeki amacı, onun durumunu, nefsin, sadece iyi veya kötü bir işi, herhangi bir şekilde, yapmasını sağlayan durum haline getirmek değildir; bilakis doktor, bedenin durumunu, bir bütün olarak beden ve bedeni meydana getiren organlar tarafından gerçekleştirilen nefsin iyi veya kötü fiillerinin, en mükemmel şekilde gerçekleşmesini sağlayan durum haline getirmeyi amaçlar. Mesela, bu bağlamda, elleri teda

Hakdin gökten inen suya benzer. Su, gökten temiz, duru ve (her toprağa) eşit olarak indiği halde, toprağın bileşiminde bulunan unsurların rengi, tadı, kokusu vs.nin değişik olması; suyun tat, renk, koku vb. özelliklerini de değiştirir. O zaman, suyun bazısı tuzlu, bazısı tatlı, bazısı kirli ve bulanık olur; bazısından faydalanılır, bazısından faydalanılamaz. Bu, yeryüzünün cevherlerinin farklı olmasının gerektirdiği bir zorunluluktur. Çünkü aslı ve özü bakımından gökten inen su tatlı, duru ve temiz olduğu h

Bilgi, çok eskiden beri filozofları meşgul eden bir konudur. Meselâ bilgi nedir? sorusunu Platon a kadar götürmek mümkündür. Yaklaşık XVIII. yüzyılın sonları ve XIX. yüzyılın ilk yarısında tam bir sistem olarak ortaya çıkan ve felsefenin ana problemlerinden biri olan bilgi teorisi, ya da epistemoloji üzerinde çok şey yazılmış ve söylenmiştir. Dinî epistemoloji, bir din felsefesi problemi olarak, bugün memleketimizde hemen hemen hiç ele alınmamış bir konudur ve bizde bu alanda yapılmış çalışmalar yok denece

Fıkhi kurallardan ahlaka geçmek, dolayısyla amelden ahlak türetmek yani amelini ve ibadetini yapan kimseyi aynı zamanda ahlaklı saymak ve ahlaken üstün göstermek Matüridi'nin düşünce sistemine uygun değildir. Çünkü onda amel imana dahil edilmediği gibi, ahlaka da dahil değildir. Ona göre, amelde kusuru olanların mutlaka ahlakta da kusurlu olduğu söylenemez. (...) Ayrıca, öyle görünüyor ki, amel ile ahlak arasında bu anlamda bir ilişki kurmak, ahlaki bakış açısıyla değil, ameli bakış açısıyla yapılan bir i