Tasavvuf ve tarikatlar sahası, yeni zamanlarda Müslüman aydınlar tarafından hem yer yer sertleşen bir tenkit ve tasfiye alanı hem de yeni şartlarda bir imkânlar ve açılımlar manzumesi olarak görülmüş ve yorumlanmıştır. Tenkit ve tasfiye hattı büyük ölçüde tasavvufun İslâm'a ve Müslümanların hayatına dışarıdan ilişmiş bir yorum, bir dinî anlayış ve hayat tarzı oluşuna odaklanmaktadır. Buna paralel olarak tasavvuf ve tarikatlara ilim-bilgi bakımından da fiiliyat ve yaşama üslubu itibariyle de imkânları ve aç

İnsan, bir iradeye yani seçme yetisine sahip bir varlık. İnsana verilen bu özellik, onu biyolojik bir varlık olmaktan çıkararak ahlâkî bir varlık haline getirmekte. Bu yüzden, seçme yetisine yani iradeye sahip varlık olarak insanın bir kaideye, temel bir ilkeye sadakatle bağlanarak davranması gerekiyor. Biliyoruz ve hissediyoruz ki, kötülükten ve haksızlıktan çekinmek , hakikate ve iyiliğe hizmet etmek zorundayız. İşte bu vicdanî zorunluluk ya da görev duygusu psikojiye, mantığa ve estetiğe sıkıca bağlı o

İsmail Hakkı Bursevî, tefekkür dünyamızın eşine az rastlanır doğurgan kalemlerinden biridir. Sayısı yüzü aşkın eserlerinin birçoğu kaza, kader, özgürlük, sorumluluk, irade, zorunluluk, gibi metafizik ve ahlâkî öğretilerin en önemli konularını içermektedir. Özellikle eserlerinde vahdet-i vücud nazariyesinin bütün inceliklerini ele alırken ve aydınlatırken gösterdiği maharet her beğeninin üstünde ve ötesindedir. O'nun aydınlatıcı ve ışıklı kaleminin meydana getirdiği düşünceler tefekkür dünyasının en önemli k