Nazari İrfan, farklı tasavvuf teorileri, kendisine özgü bir terminoloji ve kavram alanı oluşturmaktadır. Bu alan bir yandan Vahdet-i vücûd ve İşrak felsefesi gibi kanallarla şekillenmiş, diğer yandan Gazzali ve Ebû Medyen gibi doğrudan Ehl-i Sünnet paradigması içerisinde kendisine entelektüel bir tasavvufî çevre edinmiştir. Şii irfanı ise tasavvuf geleneğindeki önemli şahsiyetleri kendisine referans alarak Feyz-i Kaşani, Mir Damad ve Tabatabai gibi şahsiyetlerle tasavvufun ve hikmetin kapısını aralamak iste

Şii düşünce geleneğinde Batıni bir Hz. Fatıma figürü tasarlanmış, böylece tarihi verileri aşacak şekilde ontolojik ve uhrevî bir Hz. Fatıma imajı resmedilmiştir. Bu tasavvur, Hz. Hüseyin'e karşı hissedilen hüzünden beslenerek imamet nazariyesinin kurumsallaşmasına manevi bir katkı sağlamıştır. Öte yandan Hz. Ali ve Hz. Hüseyin'de olduğu üzere yapılan aşırı yorumlar doğrultusunda şefaatçilik ve arabuluculuk gibi uhrevî, şifa vericilik gibi dünyevi tezahürleri ile Hz. Fatıma, Şii gelenekte Hz. Meryem'in kariz