Pembe Kitap şu soruya cevap veriyor: Tevfik Fikret örnek adam mı yoksa hasta adam mı?.. İnanç ve düşünce serüveni inançsızlıkla-dinsizlikle sonuçlanmış olan Tevfik Fikret, 1920'lerin ortasından başlayarak 1930'lu ve 1940'lı yıllarda bu özelliğinden dolayı resmî ideoloji tarafından öne çıkarılmış, onun din aleyhindeki şiirleri seküler bağlamda değerlendirilerek katı ya da jakoben lâiklik için payanda yapılmıştır. Yine ateizm içerikli bu şiirleri ilericilik addedilerek Fikret, Kemalist ideoloji için bir dol

Bir döneme damgasını vuran Kara Kitab'ın yazarı Eşref Edib, Sebilürreşad dergisinde yazdığı yazılarda tek parti döneminin icraatlarını yoğun bir şekilde eleştirmiş ve bu eleştirilerin çıkış noktasını CHP'nin dinî alandaki yaptırım ve uygulamaları olmuştu. Eşref Edib, CHP'nin, din ve dindarlara yönelik uygulamalarını, kimi zaman din eğitimi, kimi zaman dinî müessese, kimi zaman din üzerindeki zecri tedbirleri bütünüyle dile getirerek Cumhuriyet döneminin özellikle ilk çeyrek asırdaki devlet partisi hüviyeti