Modern zamanlarda Batı dünyasında, Protestanlığın ortaya çıktığı 16 yüzyıldan beri konuşulan Teizm, Deizm, Panteizm, Ateizm ve Agnostisizm gibi meseleler Türkiye'ye ya çok geç yansıdı ya da derinlemesine tartışılmaksızın gündeme geldi ve geçiştirildi. Ama bugün öyle bir noktaya geldik ki, artık bu sorunlar daha fazla ötelenemez bir hâl almıştır. Teoloji, sanıldığı gibi sadece ilâhiyatçıları ilgilendiren bir konu değildir. Teolojinin insana ve topluma bakan bir yüzü de var ve özellikle bu yönüyle konu sosya

Hukuk Felsefesi, bir yandan mevcut hukuk sistemlerinin temel varsayımlarını sorgularken diğer yandan da ideal bir hukuk sistemine ulaşmanın imkânlarını araştırır. Bu iki çalışma çoğu zaman yan yana gider. Mevcut hukuk sistemi, toplumsal ihtiyaçların bir eseridir. Bunu akademi yıllarında hukuk dersimizin ilk tartışmalarında öğrenmiştim. Daha ilk derste hoca bize bir ödev vermiş ve tartışmak üzere bizi gruplara ayırıp sınıf dışına göndermişti. Ödev kurgusal bir olay üzerine kurulmuştu: Uçakla bir Uzak Doğu ül

Hukuk Felsefesi, bir yandan mevcut hukuk sistemlerinin temel varsayımlarını sorgularken diğer yandan da ideal bir hukuk sistemine ulaşmanın imkânlarını araştırır. Bu iki çalışma çoğu zaman yan yana gider. Mevcut hukuk sistemi, toplumsal ihtiyaçların bir eseridir. Bunu akademi yıllarında hukuk dersimizin ilk tartışmalarında öğrenmiştim. Daha ilk derste hoca bize bir ödev vermiş ve tartışmak üzere bizi gruplara ayırıp sınıf dışına göndermişti. Ödev kurgusal bir olay üzerine kurulmuştu: Uçakla bir Uzak Doğu ül

İnsan ve toplum, bir madalyonun iki yüzüdür. İnsanı tanımak toplumu tanımak, toplumu tanımak da insanı tanımaktır. Felsefe dizimizin ilk kitabını insanla başlatmıştık, şu an toplum kitabıyla karşınızdayız. Önceki kitaplarımızda olduğu gibi en temel soruları bu kez toplum konusunda sorduk ve mümkün olduğunca cevaplandırmaya çalıştık. Toplumu felsefi açıdan ele almak, toplum hakkındaki düşüncelerimizi temelden sorgulamaktır. Her şeyin temelden sorgulanması, günübirlik ezberlerin bozulmasını ve gözden geçirilm

Batı uygarlığının kurucu üç unsurundan biri kabul edilen felsefenin daha tarihinin başlangıcında, Hz. İsa'nın doğumundan 399 yıl önce gerçekleşen bu olay, sıradan bir filozofa karşı basit bir muhakeme davası değildir. Bu ilk fikrî cinayetin altında bazı kişilerin basit gerekçelerinden öte daha temel faktörlerin yattığını ileri sürebiliriz: Grek dünyasında, maddi zenginlik ve politik başarı gibi araçsal değerleri, yaşanmaya değer hayatın yani olması gereken ideal hayatın değerleri yerine ikame ederek, onları

Ahlak felsefesinin cevaplandırması beklenen pek çok soru vardır. Bu soruların bir kısmı tarihsel olup hep sorulagelmiş olan sorulardır, bir kısmı ise çağımızda gündeme gelen yeni sorulardır. Bu soruların tam bir listesini sunmak mümkün olmasa da şunlar önemlidir: Ahlak nedir? Ahlakın nihai amacı nedir? Ahlakın kaynağı ya da kaynakları nelerdir? Ahlak ve diğer toplumsal kurumlar arasındaki ilişkilerin mahiyeti nedir? Ahlak kuralları ne kadar yerel, ne kadar evrenseldir? Ahlak nasıl temellendirilebilir? Kaç t

1-İnsanoğlu iyi yönetimin ne olduğu konusunda tarih boyunca tefekkür etmiş ve mevcut siyasal pratiği kendi ilke ve idealleri doğrultusunda aşmak istemiştir. Fakat siyaset, doğası gereği hep bu ilke ve ideallerin gerisinde kalmış ve insanın kendine yabancılaşmasına sebep olmuştur. Deyim yerinde ise, insanoğlu kendi yarattığı canavarın pençesine düşmüş ve oradan kurtulmak için uğraşmaktadır. İyi yönetim aslında yabancılaşmanın aşıldığı bir yönetimdir. Bu somut olarak şu demektir: Eğer insanoğlu kendi yarattığ

Bu eğitim sisteminden geçen kuşaklar özgün ve yaratıcı değil taklitçi; özgür ve bağımsız değil bağımlı; özgüven sahibi değil özgüveni düşük; girişimci değil korkak ve çekingen; ahlaklı ve duyarlı değil ahlaki duyguları zayıf ve sorumsuzdurlar. Yeni bir insan tipi yetiştirmek istiyorsak yeni bir pedagojiye ihtiyacımız olduğu aşikârdır. Yeni pedagoji, kendi eğitim felsefemize yaslanmalıdır. Her eğitim felsefesi "olan" ve "olması gereken" şekliyle bir insan modelini esas alır ve belirli bir insan tipini yetişt

İnsan hakkında sorulması gereken doğru soru, İnsan kimdir? sorusudur. İnsanın insanı anlaması ve araştırması özneler arası bir ilişkidir. Araştırıcı özne olduğu gibi araştırmaya konu olan insan da öznedir. Özneler arası ilişki bir diyalog ilişkisidir. Diyalog sadece iki taraf arasındaki bir konuşma değil, iki tarafın birbirini daha işin başında eşit temelde kabul etmesi ve tanıması eylemidir. İnsan felsefesini, insanın kendini anlama ve tanıma çabası olarak görebiliriz. Kendi dışındaki varlıklar hakkında te

Din, her şeyden önce insan hayatını anlamlandıran ve insanın varoluşsal problemlerine çözümler getiren bir sistemdir. Din felsefesi, dinler tarihi ve kelam gibi disiplinleri ham malzeme olarak ele alır ve en dipteki meseleleri çözümlemeye çalışır. Dini kavram ve inançları, temel varsayımları itibariyle ve karşılaştırmalı olarak ele alır. Din felsefesi, dinin hakikatini araştıran ve sorgulayan bir disiplindir. Felsefenin doğuşundan bu yana dini konular felsefi bir perspektiften ele alınmış ve insanoğlunun ha