'... Fatih'de emreden, yasak eden, cezalandıran, bağışlayan, kaide ve disiplin tarafı fazla çıkıntılı, edebi olma ihtirası ile dolu bir müessese, Mevlanakapı'da seven acıyan, yumuşak hisli bir dua, Eyüp'de kapkara, tesellisiz bir ahret kokusu halini alırdı. Sütlüce'de, Topkapı'da cahil bir inkar halinde farazileşir, Süleymaniye'de devletleşirdi.' 'Eski Mahallede Otoriteler' (Neşet Halil Atay,1945)

Eski İstanbul Ramazanları, Halil Fahri'nin çocukluk günlerinden izler taşıyan şatolarla başlıyor. Doğduğu evin bulunduğu Çıkmaz Terazi Sokağı'ndan, evlerindi' Ramazan'ın karşılanması için yapılan hazırlıklardan, Ramazan akşamlarının, Kadir gecesinin, akşamları Şehzadebaşı'nda kurulan eğlence yerlerinden, sosyal yapıdan, azınlıkların Ramazan ayıyla olan münasebetlerinden bahsediliyor. Otobiyografik izlerin sıkça bulunabileceği Eski İstanbul Ramazanları, Halil Fahri'nin edebiyat hatıralarına girmeyen edebî mu

Gayrimüslim ifadesiyle genel olarak, Müslüman olmayanlar anlaşılmaktadır. Çalışmamızda İstanbul'da gayrimüslim olarak bulunan Rum, Ermeni ve Yahudilerin gündelik yaşamları ele alınacaktır. Her ne kadar gayrimüslimlerin gündelik yaşamlarıyla ilgili konularda Osmanlı kroniklerinden yararlanma yoluna gidilmişse de, kroniklerin özelliği gereği istenilen düzeyde bir bilgiye ulaşmak mümkün olmamıştır.

13 Kasım 1918de İstanbul, itilaf kuvvetlerince işgal edilmiş ve şehrin tüm idari, mali, askeri ve sosyal yapısı yeniden düzenlenmiştir. İşgal ile kurulan itilaf komisyonlarının isteklerini yerine getirmeye çalışan İstanbul Hükümeti, uzun yıllardır savaşan ve hemen hemen her şeyini tüketmiş halkın artan sorunlarıyla ilgilenmekten acizdi. Uzun yıllardır kendi aralarında örgütlenen azınlıkların şehrin nabzına hakim olması, yurt içi ve dışından gelen binlerce göçmen, savaş sonrası artan hayat pahalılığı, karabo

Osmanlı eğitim sisteminde 18. yüzyılda başlayan modernleşme çalışmalarının Tanzimatla birlikte ivme kazandığı bilinmektedir. Tanzimatın ilanını takip eden yıllarda Batılılaşmanın ancak eğitimle gerçekleşebileceği düşüncesi ile Batı tarzında mekteplerin açılması, mektep programlarında değişikliklere gidilmesi ve eğitim-öğretim usullerinde yenilikler yapılması, dönemin eğitim politikası olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu süreçte mektep programlarına yeni derslerin ilave edildiği; mekteplerde din derslerinden ba

Biz bu çalışmada belgelerden yola çıkarak, hem Osmanlı toplumuna ilişkin kimi ezberleri bozduk, hem de tarihin külleri altında kalmış kurumsal uygulamaları sosyolojik bir bakış bir bakışla yeniden gün ışığına çıkarmaya çalıştık. Eserde kadın, çocuk ve kimsesiz çocukların hakları kadar, toplumsal cinsiyetin din ve gelenekle bağlantısı irdelenmiş; günümüzde tartışılan birçok ailevi sorunun arka planı aydınlatılmaya çalışılmıştır. Teorik İslam-aile hukukunun Hüdavendigar vilayeti özelinde pratiğe yansımasının

Altı yüz yıllık Osmanlı Tarihi üzerinde yapılan araştırmaların, yazılan eserlerin sayısı yüzlerle hatta binlerle ifade edilmektedir. Ancak bunların arasında kadına ilişkin olanları parmakla gösterilebilecek kadar azdır. Yüzlerce yıl, tarih yazıcılarının erkek olması, yapıcılarının da yalnızca erkekler olduğu izlenimini yaratmıştır. Oysa bugün, tarihin yalnızca savaşlar ya da siyasî entrikalardan ibaret olmadığının bilincine varılmış ve sosyal tarih çalışmalarına verilen önem günden güne artmıştır. Ayrıca Os

Türk tarihinde dikkat esastır. Bu dikkat, asıl hareket noktası ile son şeklini tarih ve coğrafyadan alır. Yeni olan her şey eskiye benzediği ölçüde bir kıymet ifade eder. Bir mahkeme-i kübrâ olarak görülen tarih, düne kapanarak bugüne açılanlar sayesinde bir kuvvet hâline gelir. Yûsuf Has Hâcib, Kınalı-zâde'nin; Gelibolulu Âlî İbnülemin'in şahsında yenilendiği gibi, Nizâmü'l-mülk, Sokullu Mehmed Paşa'da; Yavuz Sultan Selim de IV. Murad'da mükerrer hâle gelir, biri öbüründe devam eder. Fikir hayatımıza, yatt